MÎRÂC’IN SENİN!

-Mim Kemâl’in yaşadığı ilginç bir kimlik öyküsü-

Prof. Dr. Mim Kemal ÖKE

                   Çan sesleriyle başlayan bu tâtil gününde, Hıristiyanlar, en temiz elbiselerini giyerek, ailece kiliselere koşarlar. O gün spor müsabakaları, hatta bazı yerlerde barlar, restoranlar bile kapalıdır. İşte böyle bir ortamda yedi yıl yaşadım ben...

                   Pazarları dinlenme günümdü. Ama yapacak bir meşgale bulamaz; kendimi, bu haftalık teneffüs sürecinde, yalnızlaş(tırıl)mış hissederdim. Hatta biraz da, galiba, Hıristiyanlara  imrenirdim. Onların o günü ulvî bir  atmosfer içinde geçirmelerini kıskanırdım. O zamandan sormaya başladım kendime; "Sen nesin?” Dinin, kişinin kimliğinde temel taşı olmasını kavramıştım çok   şükür.

                   Ama ya ben? Evet, ailem daha küçükken bazı sûre ve âyetleri ezberletmişti. Hatta "yatmadan önce Allah'a dua etmem" de tembihlenmişti. İyi niyetli ebeveynlerim, şehirli uygarlık içinde büyüttükleri evlatlarını, adeta "protestanlaştırılmış bir din telâkkisi" içinde, “modern" Müslüman olarak görmeyi arzuladıklarından olsa gerek, "kabahat de ibadet de gizlidir" zihniyetiyle, Allah'a, gecenin o ıssızlığında el açmamızın uygun düştüğünü belletmişlerdi bana.

                   Din şahsî, belki de mahrem bir olguydu  onlara göre... Üniversite ise sorgulama insiyâkı açar insanda. Benim okulum da dünyanın en saygın üniversitesiydi. Kuruluşu XII. Yüzyıla inen bir müessese. Akademik hayatın gerçekleştiği bir alem vardı; bir de günlük yaşantının  geçtiği müstakil kolejler...  Her biri bir Hıristiyan azizin ismini   taşıyan bu  kolejlerden birinde kalıyordum.  

                   Kolejlerin her birinin bünyesinde  "chapel" dedikleri kilisecikler bulunuyordu. Bu   kiliseler tarihî  özellikleriyle hem bir turist uğrağı, hem de öğrencilerin  ibadetlerine tahsis edilmiş tapınaklardı. Üniversite açıldıktan sonra, kolej yetkilileriyle öğrencilerin tanışma  çaylarından birinde, kolejin papazı yanıma geldi:

                    "-Siz kimsiniz?" dedi. "Biz sizinle chapel'de hiç karsılaşmadık."

                   Doğrusu endişelenmiştim. Olur ya, Papaz efendi;

                    "-Bu üniversitede kiliseye devam etmeyenleri dışlarız."  Derse ne yapardım? Yani onca zorlukla girdiğim üniversiteyi bırakıp, Türkiye’ye mi dönecektim? Papaza biraz da mahcup bir tavırla;

                   "-Affedersiniz, ben Türk ve Müslüman’ım..." diyebildim, o kadar... Ürkek halimi gören papaz, derhal özür dilercesine sözü değiştirdi. Ve sudan konulara doğru bir gedik açtı.

                   Birkaç hafta geçti aradan. Bu kez bir arkadaşım, kolej bahçesinde beni görünce;

                   "-Hey, papaz seni çağırıyor." Demez mi! Korktuğum başıma geldi, diye iç geçirdim. Oysa ki papaz beni güler yüzle karşıladı:

                    "-Otur!" dedi. "Bu ülkede siz Müslümansınız. Sizin de ibadet etmeye hakkınız var. O nedenle ben, üniversite yetkilileriyle görüştüm. Müslüman öğrencilerin de, ibadetlerini aksatmamaları  için, bir  oda tahsis etmeye karar verdik. Gelin o odayı gezelim. Uygun olup olmadığını söyleyin bize. Uygunsa o zaman tefrişi için ne gerekiyorsa temin  ederiz.  Tabii, üniversite bütçesinden!"

                    Şaşırmıştım. O günden itibaren Aziz Rasmus'un odası bir mescide çevrildi. Hem de ayni mahalde bir Türk Cemiyetinin temelleri atılarak. Papazın bu jestine karşılık;

                    "-Biz Müslümanlar namazımızı, her yerde, odamız da kılarız" diyemedim. Hem, toplu halde kılınan namazlar için böyle mekân bulunmaz bir nimetti...

                   Herhangi bir Müslüman Derneğinin bulunmadığı bu küçük üniversitede, namaz bile kılmak alışkanlığı olmayan benim üzerime kalmıştı İmamlık!... Türkiye’den uzaktım. Kime yazıp, “bana malzeme gerek” diyecektim?

                   İmdadıma üniversite kütüphanesi yetişti. Türk-İslam Literatürünün,- hem de orijinal dillerinde olmak üzere- bolluğu, bu üniversitenin şarkiyat fakültesinde, şark ilimlerinin ne  kadar vukufla öğretildiğini anlamamı sağladı.

                   İlmihâle dalıp, neredeyse bütün derslerimi bıraktım! Üstelik İbrani, İsevi başlangıcıyla... Hepsini  taradıktan sonra;

                    "-İyi ki Müslüman’ım" dediğimi hatırlıyorum. Taklid-i imandan, tahkik-i imana o safhada geçmiştim herhalde. Toparladığım bilgiler ile hem kendi  namazlarımı kılıyor, hem de öğleleri üniversitenin Müslüman asıllı öğrencilerini,  duvarlara  yapıştırdığım ilânlarla mescide çağırabiliyordum.

                   O günlerde kolejde aynı suiti paylaştığım arkadaşım temiz bir  İngiliz idi. Bir gün ibadet için yatak odama  çekilip, kapıyı da kilitlemiştim. Bizim ki kapıyı vuruyor, bir daha, bir daha... Dışarı çıkıp,  sarmaşıklara tutunarak, balkona tırmanıyor. Oradan girmek isterken, kolej yetkililerine  yakalanıyor. Vaziyeti anlatıyor. Onlar da şüphelenerek, bir yedek anahtarla cümbür cemaat kapıyı açıyorlar ve görüyorlar ki, adam namaz kılıyor. Binlerce defa özür dilediler. Ama arkadaşım o gün hayli sitem  etti bana:

                    "-Niye kapıyı kilitledin? Ben seni rahatsız mi edecektim? Kınayacak mıydım? O kadar kâlpsiz ve imansız biri miyim ben? Sana bir şey oldu  zannedip, telâşlandım" dedi.İşte o gün, ibadetten utanılmaması gerektiğini öğrenmiştim.

                   Noel tatilinde. Türkiye’deydim. Aileme kavuşmak çok güzeldi. İlk gün, namazımı aksatmamak için odama çekildim. Hani o eski alışkanlığım  var ya, kapıyı da kapamıştım. Bu kez kilitlemedim. Namazım sırasında  annem bir şey söylemek için odama girdi. Durakladı, çıktı. Sonra babamla fısır  fısır konuştuklarını duydum. Ses etmediler. Sorgulamadılar.

                   Birkaç  namaz daha geçti. Annem devamlı kılıp, kılmayacağımı sordu. Başımı salladım. Üstünde durmayacaklar sandım. Ertesi gün sanki benimle ciddi bir şey konuşmak ister gibi  karşıma dikildiler. Bu kez babam sordu:

                    "-Evladım, sakın ola ki, İngiltere’de bu aşırı İslâmcı gruplara falan takılmış olmayasın? Bu değişiklik niye?" Güldüm. Anlatmaya çalıştım onlara. Dinlediler. Ne onay, ne  itiraz... Nötr bir ifade...

                   Bir gün sabah namazına kalkmıştım. Gürültülerden anladım ki,  onlar da ayaklanmış; odama girmiş, arkamda duruyorlar. Seyrediyorlar  beni... Selâmlarımı verdim. Seccâdeyi katlıyordum ki, babam;

                    "-Dur" dedi. Meraklı gözlerimi onlara çevirince, annemin başındaki başörtüsünü fark ettim.

                   "-Biz sana bir şey söylemek istiyoruz!" Bir anlık sessizlik;  "-Bize de kılmayı öğretsene!..." Annem de "hem de hemen" dercesine başını sallıyordu. İşte o günden sonra namazlarını hep kıldılar. Üstelik bunu, benden  imrendiklerini  iftiharla söyleyerek... Hatta babam zaman zaman  yanıma gelip, nafile namazlarının   günde kırklı, ellili, yüzlü rakamlara vardığını müjdeledi bana...

                   Çocuklarıma yaşları  gelince hiçbir şeyi empoze etmedim. Bu,  onların inisiyatifi ile gelişmeliydi. Ancak, bizi görüyorlardı. Oğlumun ne  zaman namaza başladığını hatırlamıyorum. Lise  yıllarında Ramazan'da teravihe ve bayram namazına gidişimiz dışında belleğim bir  şeyi kaydetmemiş. Ergenlik cağında bile edepli olan oğlum, arada bir yanıma gelir,  dini meselelerden söz eder, daha doğrusu sorardı. Ben de dilim  döndüğünce anlatırdım ona.. Sonra, o da babası gibi üniversiteyi yurt dışında okumaya  başladı. Ramazan'a yakın seccâde istedi bizden. Kargo ile hemen gönderdik. Beş vakit namaz kılmaya başladığını söylüyordu. Orucunu ise ortaokuldan itibaren, aksatmadan tutmuştu.

                    Erken yattığımız bir gün telefonumuz çaldı. Oğlumdu. Telâşlı, hatta biraz korkmuş bir ses tonu vardı. Titrediğini hissettim. Ağlamaklıydı. Ya da ağlama sonrası bir hâl. Benimle konuşmak istiyordu:

                   "-Baba, ne oldu biliyor musun?" Eyvah, diye iç geçirdim. (O saatte kötü bir haber alma endişesiyle...)

                   "-Namaz kılıyordum. Kapım kapalıydı. Bir anda bir rüzgâr doldu içeri. Odada dolaştıktan sonra âdetâ bir hortum gibi beni odakladı. İçime girdi sanki. Ve o anda sanki arkamda biri ile birlikte namaz kılmış gibi olduk. Sonra aynı rüzgâr, perdeleri yalayarak, pencereden çıktı, gitti. Bir ağlama tuttu beni. Gözlerimden yaşlar boşaldı. Vücudumu titreme aldı.  Hâlâ o hâlin içindeyim. Bana ne oldu baba?"

                   Ne dersiniz? Ne anlatırsınız? Tefsir edecek kadar  ehil de değiliz  ki!...

                    -Mübarek olsun oğlum. Bir ikram sunulmuş olmalı sana..." Bu sözlerimin ne mânâya geldiğini anladı mı, kavrayabildi mi, bilmiyorum. Zaten ben de anlayamamıştım ki zuhurâtı! Ne var ki, ben; evet ben!... Gıpta ettim herhâlde oğluma. Bana öyle bir hâl nasip olmamıştı.  Yâni açıkçası, onu hem  kıskandım; hem de telâffuzu imkânsız bir  hoşnutluk içine girdim.

                   Oğlumdan on yaş küçük kızıma gelince... Yaradılışın efsanesi çeşitliliğin bir nişânesi olarak, sıra dışı bir çocuktu o... Ve daha  yürüyemeden namazını kıldı yavrum. Onu kucağımıza alıp, bir Allah dostunu ziyarete gitmiştik eşimle birlikte. Allah dostunun hâne-i saâdeti kalabalıktı. Hepsi de "gözyaşı uygarlığı”nın fertleri. Sessizliğin konuştuğu, ruhâniyetin sarmaladığı o atmosferde tâlimat uyarınca çocuğu Allah fakirinin önüne bıraktık. Eller açıldı Yaradan'a... Dudaklar kıpırdadı. Ve kızımız, herkesin yaşaran gözleri şahit olduğu gibi, sanki Yüce  Efendisi'nin huzurundaymışçasına kendi safiyeti içinde ilk namazına başladı. Hayır, bu "halisünasyon" olamazdı. Göz yanılması hiç değildi. Yürekler kabarıp, taşacak gibi olmuştu. O anda bebeğime doğru hamle yapıp, yanık bağrıma basmak istedim onu... Ama kıpırdayamıyordum. Bir el kolumu tuttu. Hıçkıran annesiydi bu.. O ânı el ele paylaşmak istemişti benimle. Göz yaşları âdetâ hicap perdesi oluşturmuş, hakîkâti gizler bir misyon yüklenmişlerdi.

                    Bu "türbülans" ne kadar sürdü, nasıl ölçeyim? Bir süre sonra Allah dostuna çevrildi gözlerim. Avuçları yüzünü sıvazlarken, ter boncuklarını da silmiş oluyordu. Gözlerini açtığında cemâlden, celâle geçişinin bâriz hatları yüzünde şekillenmişti.

                   "-Haydi, geçmiş olsun, artık gidin!" dedi. "Gelmeseniz de olurdu. Gıyâbınızda okurduk. Bizde merâsim yoktur. Bu iş kâlp işidir." Biz de sessizce kapının yolunu tuttuk. Teşekkür etme nezâketi gösterebildik mi, hatırlamıyorum. Ama bir daha o kapıdan ayrılmadım.

                   Kızımız bize bereket getirmişti. Yürüdü, uyudu. Okula başladı. İşlerim açıldı. Yeni bir sitede ev almak istedik. Seçenekler kondu önümüze. Birini beğendik. Biraz ufak ama kaliteliydi. Ödeme plânımız ev sâhibinin beklentisinin gerisinde kalıyordu. Yeni evin içinde dolaşıyor, hanımla hesap yapıyorduk. Hayâlin, hülyânın maddî bedeli yok ya, geziniyorduk işte... Bir ara  kızımızın yokluğunu fark ettik. Acaba kapıyı açıp, dışarı mı çıkmıştı? Aman kaybolmasın diye kapıya doğru hamle yaptım. Salona girdiğimde rükûdaydı! Namaz kılıyordu! Gözlerim beni aldatıyor olmalıydı!

                   -Takla mı atacak, oyun mu oynuyor? dememe kalmadı. Namazına devam etti. O günlerde beş yaşındaydı. Ve namaza durmuştu! Kıblesi de doğruydu, hareketlerinin insicamı da... Durdum, onu seyrettim. Arkadan, emlâk danışmanı ve hanım da aynı sahneyi hayretle izlediler. Şaşkınlık sükûnetini ben bozdum:

                   "-Burayı alıyorum!..." demiştim. O daireyi aldık. Sıkışmadan da ödedik. Simdi ben, her gün beş vakit kızımın o namaz kıldığı yerde, ibadetimi yapıyorum. Yine günlerden bir gün, namazımı yeni bitirmiştim ki, anaokuluna giden kızım yanıma geldi. Söyle bir baktı bana, ve dudaklarından; "-MÎRÂC’IN SENİN!" sözleri döküldü. Önce tam duyamadığımı sandım. Tekrarlattım.

-        "-MÎRÂC’IN SENİN!" 

                    Sonra çocuksu bir ifade ile uzaklaştı yanımdan. Bir şarkı mırıldanıp,  bebekleriyle oyuna daldı. Belki namaz en ulvî mânasıyla, en güzel böyle anlatılabilirdi.

                   "Bu sözü oğluma, o gece telefon edişinde niye söyleyemedim." Diye hayıflandım kendi kendime... O anda; ilk namazı anne ve babama nasıl ben  öğretmişsem, benim çocuklarım da bana bir şeyler öğretiyorlar gibime geldi. Geriye  doğru bakınca sadece ilk namaz hadisesi "Şahdamarından YAKIN olan’ın" esrarını, bir hardal tanesi kadar bile olsa anlamaya başladığımı hissettim.

ORDU HAYAT GAZETESİ

06.02.2008